SON EKLENEN YAZILAR

10-MIROVÊN BI AQL

-1ألَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ 18الزمر

Ew bendeyên ku li gotinan guhdarî dikin û li dûv a herî baş diçin. Ha ew in yên ku Xwedê ew rasterê kirine û ew bi xwe ne yên xwedanhiş û biaqil.

-2وَاتَّبِعُوا أَحْسَنَ مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ بَغْتَةً وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ (55) الزمر

Beriya ku haya we jê çêbe û ji nişka ve ezab bi ser we de were, bidin pey Qurana spehîtirîn, ew a ku ji we re hatiye hinartin.

-3وَهَٰذَا صِرَاطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيمًا ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ)  الأنعام(126:

Ev a riya Xwedayê te ya rast e. Bêguman ji bo civateke ku şîretê wergirin me ayetên xwe bi berfirehî aşkera kirine.

–4كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ :29) ص(

Me ev Quran ji bo te nazil kir ku ew pîroz e, da ku di ayetên wê de bifikirin û aqilmend jê şîretê bigirin.

-5وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ ۖ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ (43) خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِّلْمُؤْمِنِينَ (44)  العنكبوت 

Em van mînakan ji bo mirovan derb û mesel tînin, ji yên zana pê ve kes tê nagihîjin.

Xweda erd û asîman Birastî afirandine. Bêguman di vê de ji bo bawermendan nîşanek heye.

6-أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّيْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَيَرْجُو رَحْمَةَ رَبِّهِ ۗ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ ۗ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ :9) الزمر(

Erê ma ew ê îtaetkar ku di demên şevê de, di sucûd û li ser piyan, ji (ezabê) axretê ditirse û dilovaniya Xwedayê xwe hêvî dike, çêtir û birûmetir e (yan ew ê ku kafir bûye)? Bibêje: Ma ew ên ku dizanin û ew ên ku nizanin qet dibin wekhev? Bi rastî tenê yên aqilmend ders û îbret werdigrin.
“Yoksa o, gece saatlerinde secde ederek, ayakta durarak ibadet eden, âhiretten korkan ve

–7أَفَمَن يَعْلَمُ أَنَّمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمَىٰ ۚ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ :19) الرعد(

Erê ma ew ê ku yeqîn dizane ev a ku ji cem Xwedayê te ji te re hatiye heq e dibe wekî yê kor      ?  Bêguman bes ên xwedan hiş  vê fehm dikin.

-8يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَن يَشَاءُ خَيْرًا كَثِيرًا ۗ وَمَا يَذَّكَّرُ  ۚ وَمَن يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ  إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ :269) البقرة(

Xwedê, kê bivê hîkmetê dide wî û ji kê re hîkmet bê dayîn, Birastî xêreke pir jê re hatiye dayîn. Ji hiş mendan  pê ve tu kes jê şîretê wernagire.

-9وَإِذَا حُيِّيتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا ۗ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا (86) النساء

Dema silav li we hate kirin, vêca hûn jî ji wê rindtir an jî wekî ya li we hate kirin, silavê vegerînin. Bêguman Xwedê ji her tiştî re hesabdar e.

-10وَكَتَبْنَا لَهُ فِي الْأَلْوَاحِ مِن كُلِّ شَيْءٍ مَّوْعِظَةً وَتَفْصِيلًا لِّكُلِّ شَيْءٍ فَخُذْهَا بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِهَا ۚ سَأُرِيكُمْ دَارَ الْفَاسِقِينَ 145 الأعراف

Me ji bo Mûsa li ser lewhan ji şîret û hukman hemû tiştbi berfirehî nivîsîn. Vêca (Xwedê jê re got:) bihêz û ji dil wan bigire û li gelê xwe ferman bike ku ew bi ya herî spehî bigirin. (Eger hûn ji rê derkevin) ez ê di nêz de cih û warên ji rêderketiyan nîşanî we bidim.

 

Têbinîyên Girîng:

1-Ewên ku gotine dibihîzin û li pay ê baş diçin.

1-Beriya ku ezab werê bidin pay qur’ana pîroz.

3-Riya Xwuda ye rast hatiye aşkerekirin ji cıvata ku şîretê bigrinre.

4-Ev pîrtuka hatiye şandin, ku di ayetên wê da bifikirin û şîret bigrin.

5-Ev mîsalen ji miroverene, ku ji yên zanetir pêve kes tênagihijê

6-Ma ê zane û nezan dibin wekhev.

7-Ma ê ku heqî jêre hetiye wek ê kore bes ê xwedan hiş famdikin.

8-Xwuda hîkmeta dide ê bixwazê. lê ji hişmenda pêve şîret nagirin.

9-Wexta qencî li we hatkirin bi a qenctir bersiv bidin.

10-Jibo şîret di lewha da hemû tişt bi berfirehî hatine nivîsandin ferman bi girtina ya herî sipehî bike.

9-MAFDARÎYA MIROVÎ

-1قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ ۖ فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ وَمَا أَنَا عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ100 يونس

Bibêje: Gelî mirovan! Ji bo we ji cem Xwedayê we rastî hat. Êdî kî bê ser riya rast, bes ew ji bo xwe tê. Kî ji rê bikeve, ew jî li dijî xwe ji rê dikeve û ez li ser we ne berpirs im.

-2فَاعْبُدُوا مَا شِئْتُم مِّن دُونِهِ ۗ قُلْ إِنَّ الْخَاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ أَلَا ذَٰلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ15 الزمر

(Gelî pûtperestan!) Vêca hûn ji bilî Xwedê kê divên jê re îbadet bikin! Bibêje: Bi rastî yên xesirîne ew in ku roja qiyametê xwe û malbata xwe li zerarê dane. Agahdar bin! Ha xesarkirina aşkera ev bi xwe ye.

-3إِنَّ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي آيَاتِنَا لَا يَخْفَوْنَ عَلَيْنَا ۗ أَفَمَن يُلْقَىٰ فِي النَّارِ خَيْرٌ أَم مَّن يَأْتِي آمِنًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۚ اعْمَلُوا مَا شِئْتُمْ ۖ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ 40فصلت

Bêguman ew ên ku ayetên me înkar dikin ew ji ber me nayêne veşartin. Erê ma vêce ew ê ku di êgir de bê werkirin çêtir e, yan ew ê ku roja qiyametê bi ewlehî were? Hûn çi divên wê bikin, bêguman Xwedê bi tiştên ku hûn dikin bîner e.

-4هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرٌ وَمِنكُم مُّؤْمِنٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (التغابن (2:

Xwedê ye, yê ku (bi vî şeklê xweşik) hûn afirandin, vêca hinek ji we înkar dikin û hinek ji we jî bawerî tînin. Xwedê bi ya hûn dikin bîner e.

-5إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا ( الانسان(3:

Me riya rast nîşan dayê, êdî yan dê şukirdar be yan jî dê nankor be.

-6وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ (  القصص 55: (

Dema ew gotina pûç/kelevajî dibihîzin, berê xwe jê vedigerînin û dibêjin: Karên me ji me re û karên we ji we re. Ji me emîn bin û em ji xêrê pê ve li we nazivirînin, em naxwazin têkilî nezanan bibin.

-7وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّىٰ يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ ۚ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَىٰ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (68)  الأنعام

Dema te ew ên ku derbarê ayetên me de (bi neqencî) xwe noqî mijûliyê dikin dîtin, vêca berê xwe ji wan vegerîne (û li cem wan rûnenê) heya ku nekevin nav dabaşeke din de. Eger şeytan bi te da jibîrkirin, vêca piştî ku hat bîra te li nav cıvata sitemkaran rûnenê.

-8لَّا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ 8الممتحنة

Ew ên ku ji bo dîn şerê we nekirin û hûn ji welatê we dernexistin, Xwedê li we qedexe nake ku hûn li wan qencî û edaletê bikin. birastî Xwedê ji edaletkeran hez dike.

-9إِنَّا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ ۖ فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ وَمَا أَنتَ عَلَيْهِم بِوَكِيلٍ 41الزمر

Bêguman me Quran ji bo mirovan, ji te re bi heqî şandiye. Êdî kî rasterê bibe ew ji bo xwe dibe û kî jî ji rê bikeve îcar ew li dijî xwe rêşaş dibe û tu li ser wan ne wekîl î.

-10وَخَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ بِٱلْحَقِّ وَلِتُجْزَىٰ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ22الجاثية

Xwedê ezman û zemîn ji bo armancekê afirandiye, ji bo ku her mirovek xelata keda xwe bigire. Tu carî neheqî li wan nayê kirin.

 

 

Têbinîyên Girîng:

1-Kî çi bikê ji xwere dikê pêxember ne wekilê kesîye.

2-Ji xeynî Xwuda ji kere îbadet dikin bikin, xisare mezine ku xwe û malbata xwe dixisirênin.

3-Hûn çidikin bi kin Xwuda bi we zaneyê. avêtine agirî başe an ewlehî başe.

4-Digel ku Xwuda afirindere, hinek şikir dikin û hinek ji înkar dikin, kî çidikê Xweda binere.

5-Me rêya rast daye berve, dê yan şikirdar yan ji nankörbin.

6-Xwuda dengê wê jina ku gilî û gazin ji hevjine xwekir Bihîst.

7- Kiryarên herkesi jêrene,bi wan kesê ku tiştê puç dikinre rûnenin, û bi nezanere tekili nekin.

8-Dema ayetên Xwuda bên nîqaşkirin li cemwe rûnenin û piştî aghiyê li cem zalime neminin.

9-Xwuda men a we ji qencîya bi kesê ku jibo dîn biwere şernekirine û we ji ware we dernexistine nakê.

10-Me pirtûk ji mirovere jitere şandiye, Kî rasta rêbê ji xwereye kî ji rê şaşbê ji xwereye tû ne wekilê kesiye.

11-Jibo ku heqsizi li tu kesî newê herkesi bi kiryarê xwe wê hesabdan.

 

8-XÊRTIRÎN’Ê AFRANDÊRAN

–1إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ)   البينة (7:

Ewanê ku bawerî anîne û karê qenc kirine afirandêrê herî baş in.

-2أُولَٰئِكَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ.المؤمنون 61:

Ha ev ên hanê, li xêr û qenciyan dibezin û berî xelkê xwe diavêjine xêrê.

-3الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ. آل عمران134:

(Teqwadar) ew ên ku malên xwe di firehî û tengasiyê de (di rêka Xwedê de) xerc dikin; hêrsa xwe diqurtînin û li mirovan diborin. Xwedê ji qencîkarên rast û durist hez dike.

–4إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالنَّصَارَىٰ وَالصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ (62) البقرة 

Bêguman yên ku bawerî anîn û yên bûne cihû, yên fileh û yên sabiîn, vêca ji wan kî baweriyê bi Xwedê û roja axretê bîne û karê qenc bike, ji bo wan li nik Xwedayê wan xelat heye û li ser wan tirs nîn e û ew xemgîn jî nabin.

–5لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا ۖ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ ۗ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ) البقرة (177:

Qencî, ne ew e ku hûn berê xwe bidin rojhilat an rojava. Lê belê qencî ew e ku mirov bi Xwedê, bi roja axretê, bi milyaketan, bi kitêban û bi pêxemberan bawerî bîne û ji bo qayîliya Xweda malê xwe bide xizmên xwe, bide sêwî û xizanan, bide rêwî, parsekan û koleyan, nimêj bike, zekatê bide û çaxê soz dan soza xwe bicîh tînin û di wextê xizanî û naxweşîye de bêhnfireh in. ew ên ku rast û duerist in û ew ên ku xwe diparêzin.

–6يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱرۡكَعُواْ وَٱسۡجُدُواْۤ وَٱعۡبُدُواْ رَبَّكُمۡ وَٱفۡعَلُواْ ٱلۡخَيۡرَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ . الحج: 77

Gelî yên ku bawerî anîne! Herin rikûʿê, herin sicûdê, îbadeta Xwedayê xwe bikin û qenciyê bikin da ku hûn bi ser bikevin.

-7إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلًا .الكهف30:

Bêguman ew ên ku bawerî anîn û karê qenc kirin, birastî Em xelata kesê ku karê rind kiribe winda nakin.

–8لَن يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَٰكِن يَنَالُهُ التَّقْوَىٰ مِنكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ ۗ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِينَ 37  الحج 

Ne goştê wan qurbanan ne jî xwîna wan digihîje Xwedê, lê belê bes teqwedariya we digihijiyê. Her wiha Xwedê ev heywan ji we re sernerm kirine da ku hûn Xwedê  mezin bidêrin û mizgînê bide qencîkarên rast û durist!

_9إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ. البقرة277:

Bêguman ew ên ku bawerî anîn û karên rind kirin, bi awayê pêdivî nimêj kirin û zekat dane ji bo wan li nik perwerdegarê wan xelata wan heye, tirs li ser wan tune û ew xemgîn jî nabin.

Têbinîyên Girîng:

1-Xêrtirinî ya herî pîroz îman û kiryarên qencin.

2-Kesen pîroz ewên ku pêşivani ya qêncîye dikin.

3-Qencîkarî xerckirine di ferehî û tengasiyêde  û qurpandine qehre xwe deye.

4-Xelasî di îman anîne bi Xwuda, roja hesabê û kiryarên başdeye.

5-Qencî ne di berê xwe dayîne şareq û xerbê deye, Belkî di îmane bi Xwuda, roja hesabê, meleîketa, pîrtûke, pêxembere û dane mal jibo Xwuda li xwedî, sewî, xizan, rewî, parsek, û köle re û kirine nimej, dane zekatê, pêkanine sözên xwe û bêhin ferehîye di tangasî û ferehîyê deye.

6-Xelasî di kirine qencîyê deye.

7- Kerê qencîkera winda nabê.

8-goştû Xwîna qurbanên we nagihin Xwuda belkî teqwedariye we digihijê Xwuda.

9- Ji kesên îman anî, keren qenc kirî, nimêj kirî û zekat dayî re xêrên mezin hene û tirs ji ware nîne.

.