Arşiv 27 Haziran 2025

0-MEWLÛDE PÊXEMBER

–1فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّىٰ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَا يَجِدُوا فِي أَنفُسِهِمْ حَرَجًا مِّمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا  النساء65:

Na, sond bi Xwedayê te, ew, heta ku di lecên nav xwe de te nekin hekem û paşê ji hukmê te dayî re tu tengezariyekê jî di dilê xwe de nebînin û ji bo wê biryara te dayî heta ji dil xwe berdest nekin, wan bawerî neaniye.

–2لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا 21الأحزاب

Sond be ji bo we, di resûlê Xwedê de, ji bo wî kesê ku (qenciya) Xwedê û roja axretê hêvî bike û zikrê Xwedê jî pir dike, mînak û nimûneyeke spehî û kamil heye.

-3مَّن يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ ۖ وَمَن تَوَلَّىٰ فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا 80 النساء

Kî, bi gotina Pêxember bike, teqez wî bi gotina Xwedê  kiriye û kî berê xwe jê vegerîne, vêca me tu li ser wan bi nîgahdarî neşandiye!

–4قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (31)  آل عمران 

Bibêje: Eger hûn birastî ji Xwedê hez dikin, naxwe bidin pey min; Xwedê dê ji we hez bike û li gunehên we dê bibore. Xwedê her gunehbexş e, dilovan e.

–5وَمَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ ۙ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ  النحل64:

Me ev kitêb ji bo te hinart da ku tu ji mirovan re tiştê ku tê de ketine îxtilafê aşkera bikî û da ku ji yên bawerî tînîn re bibe rêber û rehmet.

–6 وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ  سبأ 28:

(Resûlê min!) Me tu ji tevekê însanan re bes mizgînber û hişyarker şandiye, lê belê pirên mirovan (bi vê) nizanin

–7قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَىٰ إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا  الكهف110:

Bibêje: Bêguman ez bes wekî we mirovek im. (Lê ev heye), peyxam ji bo min hatiye hinartin; Xwedayê we her Xwedayekî bi tenê ye. Êdî kesê ku xelata Xwedayê xwe hêvî bike û ji ezabê wî bitirse, bila karekî qenc bike û di îbadetê xwe de qet tiştekî ji Xwedayê xwe re neke heval û hevpişk!

–8اِنَّٓا اَنْزَلْنَٓا اِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَٓا اَرٰيكَ اللّٰهُۜ وَلَا تَكُنْ لِلْخَٓائِن۪ينَ خَص۪يمًاۙ 105النساء

Bêguman me kitêb bi heqî ji te re hinart da ku tu di navbera mirovan de, bi tiştê ku Xwedê nîşanî te daye hukim bikî. Zinhar ji xayînan re nebe berevan/alîgir!

–9قُلْ مَا كُنْتُ بِدْعًا مِنَ الرُّسُلِ وَمَٓا اَدْر۪ي مَا يُفْعَلُ ب۪ي وَلَا بِكُمْۜ اِنْ اَتَّبِعُ اِلَّا مَا يُوحٰٓى اِلَيَّ وَمَٓا اَنَا۬ اِلَّا نَذ۪يرٌ مُب۪ينٌ 9الأحقاف

Bibêje: Ez ne pêşîvanê pêxemberan im û ez nizanim dê çi ji min û çi ji we jî bê kirin. Ez tenê didim pey wehya ku ji min re hatiye û ez bes hişyarkerekî aşkera me

–10يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ ۖ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا (59) النساء  

Gelî yên ku bawerî anîne! Bi gotina Xwedê, bi gotina Pêxember û bi gotina fermandarên ji xwe bikin. Êdî eger we der heqê tiştekî (lêqewmînekê) de hev rakişand -vêca eger bi rastî hûn bi Xwedê  û bi roja axretê bawer in- wê bibine ber (hukmê) Xwedê  û Pêxember. Ev a ha (ji we re) çêtir e û dûmahîka wê rindtir e.

 

 

 

Têbinîyên Giring:

1-Kesek îmanê naînê heta ku bi dil û can hikmên pêxember qabûl nekê.

2-Sond be jibo we di resûlê xwuda de mîneken pîroz hene.

3-Kî ku bi a pêxember bikê bia Xwuda dikê û kî ji berê xwe bûgherê tu li ser ne nigahdari.

4-Bi bêja ger hûn hij Xwuda dikin bidin paymin wê Xwuda hijwekê û we bibexşînê.

5-Me pirtûk şandiye ji tere da tu îxtilafên nav  wan pê çareserbikê.

6-Me tu ji tamamê mirovare mizgînbar û şîretker şandiye li pirê mirova nizanin.

7-Bêja ez jî wek we beşerim bes ji minre wehî hatiye.

8-Me pirtûk şandiye ji tere da tu dinav mirovan da bi tişta ku Xwuda nîşani te daye hikim bikê.

9-Ez nizanim wê çi bimin û we bêkirin bas et didim pay wehya îlahî.

10-Bi a Xwuda, Pêxember û desthilatê jiwe bikin û îxtilafên nav xwe bibin Xwuda û pêxemberê wî.

 

0 ROJI Û REMEZAN

-1يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ   البقرة  (183 

Gelî mu’minan! Rojî girtin, çawa li ser umetên beriya we hatibû ferzkirin, herwiha li ser we jî hatiye ferzkirin; da ku hûn bi rojî girtinê xwe bi parêzin.

2– أَيَّامًا مَّعْدُودَاتٍ ۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۚ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ ۖ فَمَن تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ ۚ وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَّكُمْ ۖ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (184)   البقرة

Li ser we hatiye ferzkirin ku hûn çend rojên bi jimar rojî bigirin. Êdî kî ji we nexweş be yan jî rêwî be bila bi qasî rojên ku di nexweşî û rêwîtiyê de xwariye di rojên din de rojî bigire. Ew kesên ku ji kalîtî û nexweşiyê nikarin rojî bigirin, fidye li wan dikeve; ku xwarindayîna belengazekî ye. Êdî kî ku bi dilê xwe zêdetir bide, ew jê re çêtir e. Eger hûn digel zehmetiyan jî rojî bigrin, ew ji we re bixêrtir e eger hûn bizanin.

3– شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ ۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ۖ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۗ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (185) البقرة 

Meha Remezanê ye, ya ku tê de Qur’an hatiye şandin ku ayetên wê ji mirovan re rêber in û ji bo cudakirina heq ji batilî delîlên eşkere ne. Êdî kî ku ji we ev meh bi ser de hat bila di vê mehê de rojî bigre. Çi kesê ku di van rojan de nexweş be yan jî rêwî be bila bi qasî wan rojên ku di wan de rojî negirtiye, di rojên din de bigre. Xuda ji bo we rehetiyê dixwaze û zehmetiyê naxwaze, hûn fitirîbin qeza bikin da hûn meha Remazanê bê kêmasî bigrin û ji ber ku hûn rasterê kirin, Xuda mezin bidêrin û barê we sivikkir da ku hûn sipasiya wî bikin.

4– أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَائِكُمْ ۚ هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ ۗ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ كُنتُمْ تَخْتَانُونَ أَنفُسَكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ وَعَفَا عَنكُمْ ۖ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ ۚ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ۖ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيَامَ إِلَى اللَّيْلِ ۚ وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ ۗ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا ۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ (187) البقرة 

Di şevên Remezanê de çûyîna nivînên jinên we li we hatiye serbestkirin. Ew ji bo we cil in kêmasiyên we vedişêrin hûn jî, ji bo wan cil in kêmasiyên wan pêk tînin. Xuda bi we dizane ku hûn xwe nagirin û bi çûna nivînên wan hûnê bêbextiyê bi xwe re bikin. Vêca Xuda toba we qebûl kir û li kêmasiyên we bihurî. Êdî ji vir û pê de di şevên Remezanê de herin nivîna hevserên xwe û ya Xuda ji bo we nivîsî jê bixwazin. Bi şev heta ku tayê spî ji tayê reş kifş bibe bixwin û vexwin. Piştî şeveqê da, rojiyê bidomînin heta êvarê. Dema hûn bi qesda î’tikafê li mizgeftan bin, qet neçin nivînên hevserên xwe. Ev tixûbên Xuda ne, vêca ji van tixûban neborin! Ha bi vî awayî Xuda ayetên xwe ji mirovan re eşkere dike da ku ew, xwe biparêzin.

-1مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ  [ رواه البخاري ومسلم

Kî bi bawerî û bi hêvîya xelatê rojiya Remezanê bigre, gunehên wî yên berê tên efûkirin.

2- ربَّ صائمٍ ليسَ لَه من صيامِه إلَّا الجوعُ وربَّ قائمٍ ليسَ لَه من قيامِه إلَّا السَّهرُ (صحيح ابن ماجه)

Gelek rojîgir ji xeynî birçîbûnê tu qezenca wan tune û gelek qiyaymker  ji bilî dereng razanê tu qezenca wan tune.

-3مَنْ لَم يَدَعْ قَوْلَ الزُوْرِ والعَمَلَ بِهِ والجَهْلَ فَلَيْسَ للّه حَاجَةٌ فِي أنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وشَرَابَهُ “.(رواه البخاري وأبو داود

Kî  ji derew û derew kirinê  bernedê û nezaniyê terk nekê, Xwuda ne hewceyi ne xwerin û ne vexwerine wîye.

4- إِذَا جَاءَ رَمَضَانُ فُتِّحَتْ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ، وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ، وَصُفِّدَتِ الشَّيَاطِينُ. [ متفق عليه

Dema Remezanê tê dergehên cennetê vedibin, deriyên cehennemê tên girtin û şeytan têne zincîrkirin.

Têbiniyên Girîng

1-Rojîgirtin, mîna nimêjê, di olên berê yên yek xwudayî de îbadeteke ferz e.

2-Armanca roji yê ew e ku mirov bi pîretîkê jiyanê perwerde bike.

3-Armanca rojiyê paqijbûn e, manewîye ne êşandine.

4-Kesên ku nikarin rojiya Remezanê bigirin divê kefaret bidin.

0-HAC Û QURBAN

-1جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِّلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلَائِدَ ۚ ذَٰلِكَ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ( المائدة (97:

Xweda, ji mirovan re K‘ebeya bi navê “Beytul-Heram” kiriye wargeha serûberkirina karûbarên dîn û dinyayê, mehên xwedan-rûmet, qurbana hecê û ristikan (yên ku dikirin stûyê qurbanan) jî kiriye navgîna asayîşê. Ev jî da ku hûn bizanin; çi li erdê û çi li asîmanan her Xweda dizane. Bi rastî Xweda bi her tiştî zana ye.

-2الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَّعْلُومَاتٌ ۚ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ ۗ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ ۗ وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَىٰ ۚ وَاتَّقُونِ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ البقرة (197:

Hec di hin mehên me’lûm de ye, kî ku di wan mehan de hecê li ser xwe ferz bike, êdî bila nêzî nivîna jina xwe nebe, ji rêya Xwedê Teala dernekeve û gengeşî û pevçûnê nekekin. Hûn çi xêrê bikin Xweda pê dizane. Ji bo Hecê qûtê rê amade bikin, vêca bi rastî qûtê herî rind teqwa ye. Gelî bîreweran! Êdî hay (ji fermanên) min hebin.

-3فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَّقَامُ إِبْرَاهِيمَ ۖ وَمَن دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا ۗ وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا ۚ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ ( آل عمران (97:

Tê de nîşanên eşkere û meqamê (cihpiyê) Îbrahîm heye, çi kesê bikeviyê ewledêrayî dibe. Ji bona Xweda çûna Heccê li ser mirovan wacib e ku ji aliyê rê ve karibe biçe her kî jî wê mandel bike, vêca bi rastî Xweda hewcedarê cîhaniyan nîn e.

-4إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الأبتر

Me kewser daye te. Vêca ji Rebbê xwe re nimêj bike û qurbanê serjêke.

–5إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْبَلَاءُ الْمُبِينُ (106) وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ (107) الصافات

Bêguman ev a ha, her îmtihaneke aşkera ye. Me qurbaneke mezin kire goriya wî.

-6لَن يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَٰكِن يَنَالُهُ التَّقْوَىٰ مِنكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ ۗوَبَشِّرِالْمُحْسِنِينَ37الحج

Ne goştê wan qurbanan, ne jî xwîna wan digihêje Xuda, lêbelê bes teqwadariya we digihêje wî. Herwiha Xuda ev heywan ji we re sernerm kirine da ku hûn bi tekbîran Xuda mezin bidêrin û mizgîniyê bide qencîkarên rast û durist.

-7لِّيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ ۖ فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِيرَ (28) الحج 

Da ku ji bo xwe berjewendiyên (dinyayî û axretî) bibînin û da ku di rojên aşkera de navê Xwedê li ser şerjêkirina heywanên qurbanê binin, ew ên ku me bi risqînî daye wan. Paşê ji (goştê) wan jî bixwin û bidin jar û xizanan.

-8وَأَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ 27 الحج 

Ziyareta Haccê ji mirovan re ragihînin. Bila ew ji dûr ve bi peya an bi gelek wesayîtan werin ba we.”

-9يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَلَا الْهَدْيَ وَلَا الْقَلَائِدَ وَلَا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّن رَّبِّهِمْ وَرِضْوَانًا ۚ وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُوا ۚ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَن صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَن تَعْتَدُوا ۘ وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ ۖ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ (2)  المائدة 

Gelî bawermendan! Nedin ser nîşanên dînê Xwedê û rûmeta meha heramkirî. Ajalên ji bo qurbanê û terşên stûristikkirî û kesên ku ji bo daxwaze berjewendiyeke bazirganî û rizaya Xweda serdana mala pîroz dikin, li hember wan bêrêziyê mekin. Dema hûn ji îhrama derketin nêçîr serbete. Bila kîna we, ya ji qewmekî bi sedema rêka Kabê li we girtibûn, weneajo ser zêdegaviyê! Li ser qencî û teqwayê arîkari bikin, li ser gunehkarî û

zêdegaviyê arîkari mekin. Hay ji Xwedê hebin, bêguman cezakirina wî pir dijwar e.

-10يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنتُمْ حُرُمٌ ۚ وَمَن قَتَلَهُ مِنكُم مُّتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِّثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَٰلِكَ صِيَامًا لِّيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ ۗ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ ۚ وَمَنْ عَادَ فَيَنتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انتِقَامٍ (95)  المائدة 

Gelîbawermendan! Dema hûn di îhraman de bin nêçîrê nekujin. Kî ji we, bi qesd nêçîrê bikuje, cezayê wî, dana heywaneke wekî ya kuştî ye. Du kesên dadmend dê biryarê bidin; (Ev qurban) diyariyek e dê bigihîje Kabê. Yan jî şûna qurbanê xwarinê bide belengazan, an jî beramberî xwarinê rojî bigire da ku cezayê xwe ta͑m bike. Xwedê nêcira ku berî herambûnê hatiye kirin efû kiriye. Çi kesê ku careke din li vî sûcî vegere, Xwedê dê tolê lê veke. Xwedê desthilat e, tolveker e.

-11وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَن لَّا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ (26) الحج 

Di bîra wan bîne ku di çaxekî de me cihê “Mala Xwedê Teala” ji Îbrahîm re diyar kiribû û (jê re got:) Tu tiştî ji min re neke hevpar û mala min ji tewafkaran, nimêjkeran, ruk‘ukeran û secdebiran re paqij bike.

-12  ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ (29) الحج 

Paşê bila qirêja xwe ji ser xwe rakin û bila qurbanên ku li ser xwe nezir kiribûn bînin cih û bila wê mala qedîm (Keʿbê) tewaf bikin.

-13ذَٰلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ حُرُمَاتِ اللَّهِ فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ عِندَ رَبِّهِ ۗ وَأُحِلَّتْ لَكُمُ الْأَنْعَامُ إِلَّا مَا يُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ ۖ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ (30) الحج 

Rewş ev e; çi kesê ku rêz li fermanên Xwedê bigire, ev li cem Xwedayê wî jê re çêtir e. ji we re hatiye xwendin, ew ne tê de ye, heywanên din ji we re hatine helalkirin. Nexwe, dev ji wan pûtên ku ew pîs in berdin û ji şadezoriyê jî xwe biparêzin.

-14حُنَفَاءَ لِلَّهِ غَيْرَ مُشْرِكِينَ بِهِ ۚ وَمَن يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ أَوْ تَهْوِي بِهِ الرِّيحُ فِي مَكَانٍ سَحِيقٍ (31) الحج

Ji dînên pûç berê xwe vegerînin; berê xwe bidin dînê Xwedê û jê re hevpişkan çênekin. Vêca kî tiştekî ji Xwedê re bike hevpişk, her wekî ew ji esmên ketibe xwarê, vêca teyrek hê li hewa xwe lê bide, yan jî ba wî biavêjê cihekî dûr û kûr.

-15ذَٰلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ (32) الحج 

Rewş ev e; kî, nîşanên Xwedê mezin bidêre (ji hukim û fermanên wî re rêzdar be) bêguman ew ji teqwadariya dilan e.

–16 لَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ إِلَىٰ أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَا إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ (33) الحج 

Di van de heya demek diyarkirî ji we re feyde hene. Paşê cihê wan Beyt-î Atîk e.

–17وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا لِّيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ ۗ فَإِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا ۗ وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ (34) الحج

Me ji her umetê re qurbangehek daniye da ku li ser şerjêkirina wan terşan ku wek risq me daye wan navê Xwedê bînin. Xwedayê we Xwedayekî yek e, vêca radestî ber fermana Wî bibin. Mizgînê bide wan kesên ku ji bo Xwedê xwe dişkînin û dilnizm in!

–18الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِينَ عَلَىٰ مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِيمِي الصَّلَاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ (35) الحج

Ew ên ku dema (navê) Xwedê tê gotin, dilên wan dilerize û dema belayek bê serê wan xwe radigrin, nimêjê bi awayê pêdivî dikin û ji risqê me daye wan xerc dikin.

-19وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُم مِّن شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ ۖ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا صَوَافَّ ۖ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ ۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرْنَاهَا لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (36) الحج 

Me (qurbankirina) heywanên gir ji we re kiriye nişanên dînê Xwedê, di wan de ji bo we xêr û bêr heye. Naxwe dema we li ser sê lingan ji piya şerjêkirin, li ser wan (navê) Xwedê bînin û dema ku bi ser kêleka xwe ve ketin (şerjêkirina wan hate cih), êdî jê bixwin û bi ên xwedî ihtiyac û ên ne xwedî ihtiyac jî bidin xwarin. Her wisa me ev heywan ji we re berdest kirine da ku hûn spasiya min bikin.

–20وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهْدِينِ (99) رَبِّ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِينَ (100)

Îbrahîm got: Ez diçim bal Xwedayê xwe ve, ew ê min rasterê bike.

Got: Xwedayê min! Zarokekî qencîkar bide min.

–21 فَبَشَّرْنَاهُ بِغُلَامٍ حَلِيمٍ (101)

Me mizgîniya kurekî pir mulayim da wî.

–22فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَىٰ فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَىٰ ۚ قَالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ ۖ سَتَجِدُنِي إِن شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ (102  الصافات

Çi dema kurê wî gihîşte çaxa ku bi bavê xwe re bigere û digel wî kar bike, Îbrahîm jê re wiha got: Kurkê mino! Min di xewnê de dîtiye ku min tu şerjê dikir. Vêca tu çi dibejî? Wî jî bersiv da û jê re got: Bavo fermana ku li te hatiye kirin, bi cih bîne. Xwedê hezke, tu yê min ji sebirkêşan bibînî.

–23فَلَمَّا أَسْلَمَا وَتَلَّهُ لِلْجَبِينِ (103)

Vêca dema ku herdu teslîm bûn; ew li ser eniya wî gêr kir.

–24وَنَادَيْنَاهُ أَن يَا إِبْرَاهِيمُ (104) قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيَا ۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ (105)

Me bangî wî kir; Ey Îbrahîm! Bi rastî te xewn bi cih anî. Bêguman em bi vî awayî qencîkarên rast û durist xelat dikin.

 

 

Têbinîyên Giring:

1-Xwuda kabe gerandiye cîyê konferansa çareseriye piştgirêkên civakê.

2-Hec di mehên diyarde kesê li ser xwe farzbikê bila nezî livîne xwe nebê. Gengeşî û pevçûne nekin. Çi xêrê bikin Xwuda pê zanê û kare herî mezin rêzgirtine Xwudayê.

3-Çûna hecê erke Xwedê ye li ser mirovan bawermendê, ku derfetên wa û ewlehi hebê.

4-Me kewser dayete ji Rabbê xwera limêj bike û qurbanê serjêke.

5- Bêguman ev a ha, azmûneke aşkera ye. Me qurbaneke mezin kire goriya wî.

6-Xwin û goştê qurbanên we nagihijin Xwuda bes hûrmeta we dighijê Xwuda.

7-Ji bo sud bigrin di rojê eşkerede navê Xwuda li ser qurbanê ku bi rizqanî daye we bînin.

8-Dîyarke ku ji dur. Peya an bi wasitayên curbecur werin hecê cem we.

9-Geli bawermenda bê hûrmetiyê li nişanen dînê Xwuda û rûmeta mehên heramkirî û ajalên qurbanê û kesen ji bo bezirganî û rizaye Xwuda serdane mala pîroz dikin nekin.